Probiyotik Saşe Nedir?
“Probiyotik saşe nedir?” sorusunu yanıtlamadan önce “Prebiyotik ve probiyotik nedir?” sorusunu cevaplamak gerekebilir. Probiyotikler, tüketildiğinde sağlığa olumlu etkileri olan canlı mikroorganizmalardır. Bu faydalı mikroorganizmalar, genellikle yoğurt gibi fermente gıdalarda ve besin takviyelerinde bulunur. İnsanlar genellikle bakteri ve mikroorganizmaları zararlı olarak düşünseler de pek çoğu aslında vücut için yararlıdır. Bazı bakteriler, gıdaların sindirilmesine, hastalık yapıcı organizmaların kontrol altına alınmasına veya vitaminlerin üretilmesine yardımcı olur.
Probiyotik ürünlerdeki mikroorganizmalar, vücudumuzda doğal olarak bulunan veya benzer olan organizmalardır. Probiyotikler, bir dizi sağlık faydası ile ilişkilendirilir.4 Bu faydalar arasında; sindirim sağlığı, bağışıklık sistemi işlevini destekleme ve daha fazlası yer alır. Gıda takviyesi olarak alınan probiyotikler, iyi bakterileri içerir. Tüketildiklerinde sağlığa katkı sağlayan canlı mikroorganizmalardır. Probiyotiklerin bu faydaları, bağırsak mikrobiyotasında doğal dengeyi yeniden kurma yeteneklerinden kaynaklandığı düşünülür. Bu denge, kötü bakterilerin fazla olduğu ve iyi bakterilerin eksik olduğu durumlarda bozulabilir. Hastalık, antibiyotik kullanımı gibi ilaçlar, kötü beslenme alışkanlıkları ve diğer faktörler nedeniyle ortaya çıkabilir. Sonuçlar arasında sindirim problemleri, alerjiler, zihinsel sağlık sorunları, obezite ve daha fazlası bulunabilir.5
Prebiyotik ise insan mikroflorası için gıda görevi gören gıdalardır. Prebiyotikler bu mikroorganizmaların dengesini iyileştirmek amacıyla kullanılır.6 Farkı bir anlatımla prebiyotikler, bağırsaklardaki mikroorganizmalar için bir besin kaynağı olarak işlev görür. Bağırsaklarda bulunan mikroorganizmalar hayatta kalabilmek için prebiyotikleri metabolize ve fermente eder. Bu metabolizma ve fermantasyon süreci, bağırsak sağlığınız için faydalıdır.7 “Prebiyotik nedir?” sorusu da bu şekilde açıklanabilir. Peki probiyotik saşe nedir?
Probiyotik saşe, sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarına yardımcı olan diğer probiyotikler gibidir fakat diğerlerinden ayrılan özelliği bunların saşe formunda olmasıdır. Ürün ambalajı içinde yer alan toz halinde bulunan ve tek kullanımlık paketlerin her biri saşe olarak adlandırılır. Bu nedenle genellikle probiyotik toz saşe olarak da bilinir. Sıklıkla sorulan “Probiyotik saşe nedir?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir. Bu noktada probiyotikler arasında seçim yaparken üründe bulunan CFU değerine dikkat edilmesi gerekir. Koloni oluşturan birim olarak açıklanabilen CFU değeri, bir prebiyotik dozunda ne kadar bakteri bulunduğunu gösterir. Bu genellikle 1 ila 10 milyar CFU arasında değişiklik gösterir. Yeterli miktarda koloni oluşturan birim alınmadığında istenen probiyotik saşe faydaları elde edilemeyebilir. Aslında bu, kişinin hangi tür bakterilere ne kadar ihtiyaç duyduğuna bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.8
Probiyotik Saşe Ne İşe Yarar?
Probiyotik saşe kullanımı diğer probiyotik formlarında olduğu gibi pek çok sağlık faydası ile ilişkilidir. Vücut nötr olarak düşünülürse kişi hasta olduğunda vücuttaki kötü bakteri miktarında artış yaşanır. Bu vücut dengesini olumsuz etkileyen önemli etkenlerden biridir. İyi bakteriler ise kötü bakteriler ile savaşmak ve vücut dengesini yeniden sağlamak için çalışır ve sonuç olarak kişi kendini daha iyi hisseder. Probiyotik saşe kullanımı ile vücuda alınan iyi bakteriler, normal bağışıklık fonksiyonunu destekleyerek var olan iltihabın kontrol altına alınmasına destek olur. Bazı iyi bakteriler, yalnızca vücuda alınan yiyeceklerin sindirilmesine yardımcı olmakla kalmaz. Aynı zamanda; vitamin oluşumuna, ilaçların parçalanmasına ve emilmesine, yiyeceklerle vücuda alınan kötü bakterilerin sindirim sistemine girmesini önlemek için bağırsakları kaplayan hücrelerin desteklenmesine de katkı sağlar.1
Gıdalar yoluyla probiyotik alındığında ya da probiyotik saşe kullanımı ile elde edilen sağlık faydaları da bulunur ve bunlar kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ayrıca etki, alınan probiyotiğe bağlı olarak da değişebilir. Probiyotikler, ishal, kabızlık, inflamatuvar bağırsak hastalığı (İBH), irritabl bağırsak sendromu (IBS), maya enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, diş eti hastalıkları, atopik dermatit, kulak enfeksiyonları, soğuk algınlığı, sinüzit gibi pek çok sağlık durumunda medikal tedaviye destek olabilir.1 Peki, probiyotik nasıl kullanılır?
Probiyotik Saşe Nasıl Kullanılır?
Probiyotik nasıl kullanılır?” sorusu da pek çok kişinin yanıtını merak ettiği sorulardan biridir.
Probiyotik saşe kullanımı, probiyotiğin ne amaçla kullanılacağına göre farklılık gösterebilir. Doktor aksini belirtmediği sürece probiyotik kullanımı ürün etiketinde belirtildiği şekilde olmalıdır. Ancak genel olarak probiyotik saşe kullanımı kolaydır. Ürün kutusundan alınan saşe öncelikle çalkalanır ve ardından belirtilen bölgeden yırtılarak açılır. Daha sonra suya, süte, yoğurda karıştırılarak ya da direkt olarak ağza dökülerek kullanılabilir. Ancak probiyotik saşeler, sıcak içecek ya da yiyeceklerle kullanılmamalıdır. Bazı probiyotikler aç veya tok karnına gün içinde herhangi bir zamanda alınabilir.10
Probiyotik saşelerden en iyi şekilde faydalanmak için probiyotiklerin belirli bir süre boyunca kullanılması önerilir. Kişiye özel olarak belirlenen dozun tüketilmemesi de probiyotiklerden istenen sonucun alınamamasına neden olabilir. Ayrıca probiyotiklerde bulunan bakterilerin türünün seçimi de önemlidir. Her bakteri, her türlü duruma destek olmayabilir. Bu nedenle probiyotik seçimi ve probiyotik saşe nasıl kullanılır sorusunun yanıtı için doktora danışmak önerilir.9
Probiyotik Saşe Kullanımı Hakkında Bilinmesi Gereken Diğer Detaylar
Probiyotik saşe kullanımı, iyi ve kötü bakterileri dengelemeye yardımcı olabilir. Örneğin, antibiyotik aldıktan sonra vücuttaki kötü bakterilerin yanı sıra iyi bakteriler de kaybedilir. Probiyotikler bunların yerine konmasına destek sağlayabilir.11 Probiyotik saşe kullanımında dozun belirlenmesi de önemlidir. Genel sağlık için bir ila iki milyon koloni oluşturan birim (CFU) makul olarak kabul edilir.12 Ancak IBS veya antibiyotiğe bağlı ve bulaşıcı ishalin tedavisine destek amacına yönelik probiyotik kullanımı hakkında yapılan çoğu çalışma, çocuklar için günde 5 milyar CFU'dan başlayan ve yetişkinler için günde 10 milyar CFU'dan fazla dozların alınması gerektiğini gösterir.13 Ayrıca yapılan son araştırmalar belirli bakteri türlerinin, antibiyotikle ilişkili ishal, akut başlangıçlı bulaşıcı ishal, İBS ve İBH hastalarında tedaviye destek olarak, semptomların hafifletilmesine destek olabileceğini gösterir.Örneğin, Lactobacillus rhamnosus GG'nin akut bulaşıcı ishal ve antibiyotik ilişkili ishal ile meydana gelen semptomların görülme süresini azalttığını gösteren çalışmalar bulunur. Dolayısıyla hangi probiyotik türünün ya da probiyotik saşe kullanımının faydalı olacağı; içerdiği bakteri türleri ve miktarı ile de ilişkilidir. Sağlık faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için probiyotik seçiminde doktora danışmanız önerilir.13
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
