Gaz Damlası Nedir?
Bazı bebekler diğerlerinden biraz daha fazla gaz çıkarırken bazıları ise vücut işlevlerini koordine etmeyi öğrenmeye çalışıyor olabilir. Bebeklerin gaz çıkarması söz konusu olduğunda neyin normal olup neyin olmadığına dair bir spektrum bulunur. Her bebeğin gaz çıkarmak için yardıma ihtiyacı olmasa da bazılarında gaz, rahatsızlık hissi yaratarak bebeğin keyfinin kaçmasına, uzun soluklu ağlamalara neden olabilir.5 Bu nedenle yeni ebeveyn olan bireylerin sıklıkla sorduğu sorulardan biri “Bebeğin gazı nasıl çıkarılır?” şeklindedir. Kolik bir bebeğin rahatsızlığını hafifletmek için aileler güvenli olan hemen her şeyi denemeye hazırdır ve bunlardan biri de kolik bebek gaz damlası adlı üründür.4 Bebek gazı damlaları, mide ve bağırsaklarda çok fazla gaz bulunmasıyla ilişkili ağrılı semptomları hafifletmek için geliştirilmiş, reçetesiz satılan bir ilaçtır.7
Amerikan Pediatri Akademisi’ne göre bebeklerin yaklaşık olarak %20’sinde kolik gelişir. Kolik bebekler genellikle günün benzer zaman dilimlerinde ağlamaya başlar. Kolik ağlaması olarak tanımlanan bu durumda bebekler tipik olarak tiz ve yüksek sesle ağlarlar. Sağlıklı bebeklerde de ortaya çıkabilen bu durum, genellikle bebek 3 ila 4 haftalık olduğunda ortaya çıkar ve bu durum 3 ila 4 aylıkken sonra erme eğilimindedir.6
Bebeğin karnı sertse ve diğer gaz sıkışması belirtileri gösteriyorsa, onu rahatlatmak için gaz damlası kullanımı iyi bir seçenek olabilir. Yeni doğan bebekler için gaz damlası, bebeğin gaz sorununu çözmeye yardımcı olabilen güvenli seçeneklerden biridir.5 Tıbbi bir tedavi yöntemi olan gaz damlası, gastrointestinal sistemde bulunan gazı parçalayarak, gazın geçişini kolaylaştırır. Aksi belirtilmediği sürece damla; suya, anne sütüne ya da mamaya karıştırılarak verilebilir.6
Simetikon bazlı gaz damlaları yerine gaz sorunu için probiyotik gaz damlası da tercih edilebilir. Probiyotikler, iyi bakteri türlerinden olan bağırsaktaki faydalı bifidobakterileri artırarak bebeğin sindirim ve bağışıklık sağlığını destekler.7
Gaz Damlası Ne İşe Yarar?
Yenidoğanların, ilk nefeslerini alana kadar havayla ilgili hiçbir deneyimleri yoktur. Dünyaya geldiklerinde ise ağlarken veya beslenirken bir miktar hava yutarlar ve sonunda havanın bir kısmı geğirme şeklinde vücut dışına çıkar. Ancak küçük bebekler onu dışarı çıkarma konusunda pek iyi olmadıkları için gaz sorunu olarak bilinen durum ortaya çıkar. Bebeklerin gazını çıkarmasına yardımcı olabilen pek çok yöntemden biri de gaz damlası kullanımı şeklindedir.8 Bebekler için gaz damlası, simetikon içerir ve antiflatulent olarak adlandırılan bir ilaç türüdür. Midedeki asit üretimini engellemeden gaz ve şişkinliği tedavi etmek için kullanılır.9,10,11 Gaz damlasının içeriğinde bulunan aktif maddeler, gaz kabarcıklarını parçalar. Böylece gazın geçişi ve vücut dışına atılması kolaylaşır.6
Bebeklerde Gaz Damlası Nasıl Kullanılır?
Yenidoğan gaz damlası, doktor aksini belirtmediği sürece ürün ambalajında bulunan yönergeler doğrultusunda kullanılmalıdır. Ancak genel olarak gaz damlası bebeklere, ihtiyaç duyulduğunda yemeklerden sonra ve yatmadan hemen önce ağızdan verilmelidir.2
Bebek gaz damlası her kullanımdan önce çalkalanmalıdır. Boğulmayı önlemek için ürün bebeğin yanağının iç tarafı hedeflenerek kullanılmalı; direkt olarak boğazına damlatılmamalıdır. Gaz damlaları, suya, anne sütüne ya da mamaya karıştırılarak da bebeklere verilebilir.2,6
Gaz damlasının bebeğe ne kadar verileceği de önemlidir. Doz, bebeğin içinde bulunduğu aya, sağlık durumuna ve alınan yanıta göre farklılık gösterebilir.2 Simetikonun tipik dozu günde dört defaya kadar 20 miligramdır ve her gün kullanmak güvenlidir.3 Doğru dozu ayarlamak için gaz damlası ile birlikte gelen ölçek kullanılmalı, ev tipi kaşık ve benzeri ekipmanlarla doz ayarlanmaya çalışılmamalıdır. Gaz damlası için damlalık kullanılıyorsa, damlalık her kullanımdan sonra durulanmalıdır.12 Gaz damlasının belirtilenden daha fazlasının kullanılmaması onemlidir.2
Bebeklere Gaz Damlası Ne Zaman Verilir?
Bebek koliği, sağlıklı bir bebekte üç hafta veya daha uzun bir süre boyunca günde üç saatten fazla, haftada üç günden fazla ağlayan bir bebek olarak tanımlanır. Ağlama, bebeğin iyi beslenmesine ve bezinin temiz olmasına rağmen görünürde bir neden yokken meydana gelir. Günlük ağlama miktarı genellikle doğumdan sonra artar, altı hafta civarında zirveye ulaşır ve yavaş yavaş azalmaya başlar. Kolik, bebekler ve ebeveynleri için oldukça sıkıntı verici olsa da genellikle tıbbi bakım gerektirmez. Ancak gaz problemi bazı durumlarda ebeveynler tarafından farklı rahatsızlıklarla da karıştırılabilir. Bebeklerde kabızlık ya da ishal varsa, dışkısında kan görülüyorsa, kusuyorsa ve normalden daha uzun süreyle ve şiddetle ağlıyorsa en yakın acil servise başvurulması gerekebilir.3
Bazen bebekler beslenme sırasında hava yutabilir ve bu durum daha sonra rahatsızlık hissine neden olabilir. Bunu önlemek için bebeği daha dik bir pozisyonda beslemek ve geğirmesi için düzenli olarak ara vermek önerilebilir. Her bebek farklı olduğundan, çeşitli emzikler veya biberonlarla denemeler yapmak faydalı olabilir. Bebeğin bacaklarını bisiklete binme hareketiyle hareket ettirmek de bazen işe yarayabilir. Sıcak bir banyo yaptırmak veya rahatsız göründüğünde karnını hafifçe ovalamak da rahatlatıcı olabilir. Ancak tüm bunlara rağmen bebekte rahatlama görülmüyorsa bebeklere gaz damlası verilebilir.3 Aksi belirtilmediği sürece gaz damlaları, bebek beslendikten sonra ve yatmadan önce verilebilir. Bebeklerde gaz damlasının ne zaman verilmesi gerektiği bir noktada bebeğe de bağlıdır. Bebek ihtiyaç duyduğunda, günlük doz miktarı aşılmadığı sürece gaz damlası verilebilir.2
Bebeklerde Gaz Damlasının Yan Etkileri Var mı?
Simetikon, genellikle hiçbir yan etkiye sahip değildir ve gaz damlası yan etkileri çok nadiren görülür. Farklı bir deyişle gaz damlasına karşı ciddi alerjik reaksiyon oldukça nadir görülür. Yeni ve daha önce hiç kullanılmamış bir ilaç alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu nedenle bebeğin alerjik reaksiyon gösterdiğini işaret eden belirtileri bilmek önemlidir. Döküntü, kaşıntı, solunum zorluğu, şişme gibi alerjik reaksiyonlara bağlı olarak görülebilen belirtilerin varlığında doktora başvurulması önemlidir.2,4 Nadir durumlarda simetikon ishale yol açabilir. İshal pek çok durumda ortaya çıkabilen durumlardan biridir.13 Bu durumda ebeveynler bebeklerde ishale ne iyi gelir? sorusuna yanıt arar. Bebeklerde ishal genellikle uzun sürmez. Çoğu zaman buna bir virüs neden olur ve kendi kendine geçer. Ancak bebeğiniz yeni doğmuşsa ve 3 aydan küçükse, ishal için doktoru aramak önerilir.14
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.