İshal İçin Probiyotik İyi Gelir mi?
Probiyotikler; ağız, vajina, akciğerler, idrar yolları ve deri üzerinde yaşayan canlı bakteri ve/veya mayalardır. Özellikle kalın bağırsakta sayıları oldukça fazla olan probiyotikler, bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olur. Bağırsaklarda iyi ve kötü bakterilerin birlikte barışçıl bir denge içinde yaşadığı ve adına mikrobiyota adı verilen bir alan vardır. Bu alandaki iyi kötü bakteri dengesi bozulduğunda ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. İyi bakterilerin sayısı azaldığında vücuda zarar veren hastalık yapıcı bakterilerin sayısı artar ve enfeksiyonlara yakalanma riskinde artış gözlenir.
Virüs ya da bakteri kaynaklı ishal durumunda bağırsaklardaki iyi bakteri sayısı azalır. İshal için probiyotik kullanmak bu noktada kritik rol oynar. Bağırsakta yiyecek artıkları, toksinler ve mikroplar ile kan dolaşımı ve vücut boşluğu arasında bariyer görevi üstlenen bir bağırsak astarı vardır. Bu astar sıkı bağlantılara sahip hücrelerden meydana gelir. İshal durumunda bağırsak hareketlerinin hızlanması ve enfeksiyon nedeniyle bağırsak astarının zarar görmesi bağırsak içeriğindeki zararlı bileşiklerin kan dolaşımına sızmasına neden olabilir. Özellikle enfeksiyon ya da ülseratif kolit gibi hastalıklar dolayısıyla gelişen ishal durumunda bağırsak astarının zarar görme riski daha yüksektir. İshal için probiyotik takviyesi kullanmak ya da probiyotik içeren besinlerin tüketimini artırmak bağırsak astarındaki hücreleri destekleyerek astarın güçlenmesine yardımcı olabilir.
“İshal için en iyi probiyotik nedir?” sorusunun yanıtını araştırmak yerine dengeli bir beslenme programını takip etmeniz ve yoğurt, peynir, kefir, turşu gibi probiyotik özelliğe sahip fermente besinlerle diyetinizi zenginleştirmeniz yeterlidir. Eğer beslenmenize dikkat etmekte zorlanıyorsanız doktorunuza danışarak probiyotik takviyesi kullanabilirsiniz. Bebekler özel bakım gerektirir bu nedenle bebeğinize verdiğiniz her takviye ya da ilaç öncesi mutlaka doktorunuza danışmanız gerekir. Bebeklerde ishal için probiyotik ihtiyacı olup olmadığı ya da başka bir tedavi yönteminin uygulanıp uygulanmayacağına ancak doktor karar verebilir. 2 3 4 5
İshal İçin Hangi Probiyotik Çeşidi Daha Etkili Olabilir?
Probiyotiklerin hemen hepsi bağırsak florasının ve genel vücut sağlığının korunmasına yardımcı olan canlı organizmalardır. Asidik ya da bazik ortamlarda hayatta kalmayı başarabilen dirençli bir yapıya sahiptirler. Dirençli yapıları sayesinde kolonize olmaları ve bağırsak duvarına yapışmaları çok daha kolay olur. İshal için hangi probiyotik daha etkilidir sorusuna lactobacillus rhamnosus GG ve bifidobakteri kombinasyonu cevabı verilebilir.6 İshale iyi gelen probiyotik çeşitleri arasında yer alan bu iki bakteri bağırsak duvarına yapışarak çoğalır ve süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünlerinde doğal olarak bulunur. Ancak ishal döneminde süt ürünleri laktoz içerikleri açısından semptomları kötüleştirebileceği için genellikle takviye formunda kullanılması önerilir. Takviyelerle daha yüksek oranda probiyotik sağlanabilir. Dirençli ve sağlam yapıya sahip olan probiyotiklerin bağırsak florasındaki yüksek konsantrasyonları kötü bakteriler üzerindeki etkilerinin de uzun süreli olmasını sağlar.
Lactobacillus rhamnosus GG ve bifidobakteriler, ishal nedeniyle zayıflayan bağışıklık sisteminin güçlenmesine de yardımcı olabilir. Bağışıklık hücrelerini oluşturan proteinlere bağlanarak bağışıklık sistemini harekete geçiren kimyasalların salınımını sağlayabilirler. Her iki bakteri ishalin tedavisine destek olmanın yanı sıra kabızlık, karın ağrısı, gaz sancısı ve şişkinlik gibi diğer sindirim sistemi problemlerinde de etkili rol oynar. Özellikle virüs ve bakteri kaynaklı gastroenterit sonucu oluşan şiddetli ishalin önlenmesine yardımcı olabilir.
Bebeklerde nedeni bilinmeyen infantil koliğin ve prematüre bebeklerde gelişen sepsis ile bağırsak iltihaplanmalarının tedavisini destekleyebilirler. Lactobacillus rhamnosus GG, diğer probiyotiklerden farklı olarak laktik asit sentezleyebilir. Bu özelliği sayesinde diğer bakterilerin bağırsak florasında çoğalmasını engelleyebilir ve bifidobakteri, clostridia ve bacteroides gibi bağırsak dostu bakterilerin üremesini kolaylaştırabilir.
Kötü bakteri sayısının artmasını engelleyerek ishal döneminde bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olan Lactobacillus rhamnosus GG ve bifido bakterileri bağırsaklarda doğal olarak bulunur. Bu nedenle ishal için probiyotik kullanmak genellikle güvenli olarak kabul edilir. Ancak bağışıklık sistemini zayıflatan kemoterapi ilaçları alıyorsanız ya da yakın zamanda cerrahi bir işlem geçirdiyseniz probiyotik kullanımı zararlı olabilir. İshal için probiyotik kullanmaya başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.2 3 4 5 6 7 8
İshal tedavisi için ayrıntılı bilgilere “İshal nasıl geçer?” yazımızdan ulaşabilirsiniz. Hemen her yaşı etkileyebilir. Özellikle gelişme dönemindeki çocuklarda ishal görülme sıklığı daha yüksektir. Çocuklarda ishal hakkında merak ettiğiniz detaylar için “Çocuklarda ishale ne iyi gelir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
