İnülin Nedir?
Sağlığa faydaları ile tüketimi yaygınlaşan bileşenlerden biri inülindir. “İnülin nedir?” diye merak ediliyorsa, inülin sindirilemeyen ve emilemeyen bir prebiyotik türüdür (1). Sindirilmeden bağırsağa ulaştığı için yararlı bakterilerin oluşumunu destekler yani prebiyotik olarak görev alır. Peki, inülin ne demek? İnülin bir fruktooligosakkarit olan, bitkilerin hücre duvarında bulunan nişastalı diyet liflerindendir. Bir karbonhidrat molekül zinciri olan frukantandan oluşan bu çözünür diyet lifleri besinler yoluyla doğal olarak vücuda alınabileceği gibi hindiba köklerinin ısıtılmasıyla elde edilen inülin takviyeleri ile de alınabilir. Sağlığa faydaları dışında üreticiler tarafından işlenmiş gıdalara da içerik bilgisinde fruktooligosakkarit adı altında kıvam değiştirmek amacıyla eklenebilir.
İnülin Ne İşe Yarar?
“İnülin nedir?” sorusunun cevabından sonra faydalarından bahsetmek gerekir. İnülin faydaları çözünebilir bir prebiyotik lif olmasından kaynaklı oluşur (2).
Bağırsak Sağlığını Olumlu Etkiler
Bağırsaklar bulundurduğu iyi ve kötü pek çok bakteri ile mikrobiyotalarını oluştururlar. Vücudun bağışıklık sistemini yükseltmek, bağırsakları sağlıklığını korumak, besin emilimlerini artırmak gibi faydaları vücuda sağlayabilir. Buğday kepeği lifi dışkı hacminin artmasına ve bağırsaktan geçişin hızlanmasına katkıda bulunur. Probiyotik bakterilerin de oluşumunu desteklediği için bağırsak hareketlerini artırarak kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarının engellenmesine ya da iyileşmesine yardımcı olabilir (3).
Kan Şekeri Kontrolüne Yardımcı Olur
Düşük lif içeren diyetler ile beslenmek diyabet risk faktörlerinden sayılabilir. İnülin ise lif yapısı sayesinde kan şekeri dalgalanmalarını engelleyici etki gösterebilir.
Kilo Kaybını Destekler
Çözünür lifler tüketildiklerinde uzun süre tokluk sağlayan maddelerdir. Düşük kalori ve uzun süren tokluk sayesinde aniden gelen yemek yeme isteğinin önüne geçilmiş olur ve zaman içerisinde kilo kaybına yardımcı olabilir.
Kalsiyum ve Magnezyum Emilimini Artırabilir
İnülin lifi bağırsaklara kadar ulaşabildiği için bağırsakta belirli minerallerin emilimini artırmaya yardımcı olur. Artan kalsiyum ve magnezyum emilimi eksikliklerinin önüne geçebilirken bu minerallerin faydalarından maksimum şekilde yararlanmaya yardımcı olur (4).
Kan Yağlarını Düzenlemeye Destek Olabilir
İnülin tüketimi kolesterol ve trigliseritlerin yükselmesini engelleyici rol oynayabilir. HDL (iyi kolesterol) seviyelerini de yükselterek kalp-damar sağlığına olumlu etkileri bulunabilir (5).
Kolon Kanserinden Korunmada Olası Faydaları Bulunur
İnülin, bağırsaklarda faydalı bifidobakterilerin sentezini artırır. Artan bifidobakteriler prokarsinojen maddelerin oluşumunu engellemeye yardımcıdır. Oluşumu engellenmeyen kanser riski oluşturabilen maddelerin ise dışkı ile atılmasına yardımcı olur.
İnülin Nasıl Kullanılır?
İnülin günlük beslenme ile vücuda alınabileceği gibi gerekli durumlarda uzman kontrolünde takviye olarak da kullanılabilir. Muz, soğan, arpa gibi inülin içeriği yüksek besinler bile düşük inülin içeriklerine sahiptir. Toz, kapsül, tablet gibi formları bulunabilen inülin toz formda ise yiyeceklere, smoothilere, suya katılarak tüketilebilir. Nişasta yapısı sayesinde ıslatıldığında yapışkan bir hal alarak besinlerde tutuculuk sağlar ve işlenmiş gıdalarda bulunabilir. Pişirilen yiyeceklere inülin tozları tatlandırıcı olarak katılabilir ve yumurta gibi kıvam sağladığı görülür.
İnülin Hangi Besinlerde Bulunur?
İnülin içeren besinler bitkisel kaynaklı bir fruktooligosakkarit bulunduran pek çok meyve ve sebzede bulunur. Bitkilerin yaprakları ve kökleri karbonhidrat deposu görevi görerek inülini de depo ederler. Sıklıkla bitkilerin kök ve yapraklarının tüketilmesiyle vücuda alınan inülin içeren gıdalar şunlardır:
- Hindiba kökü 41.6 g / 100 g
- Enginar 4.4 g / 100 g
- Muz 0.5 g / 100 g
- Kurutulmuş sarımsak 28.2 g / 100 g
- Pırasa 6.5 g / 100 g
- Buğday 2.5 g / 100 g
- Soğan 4.3 g / 100 g
- Çavdar unu 0.7 g / 100 g
Kimler İnülin Kullanmalıdır?
Çocuklar ve yetişkinler arasında artan takviye kullanımı inülin için de geçerli olur. İnülin herkes tarafından kullanılabilen faydalı ve çözünebilir bir liftir. Çocuk ve bebeklerde kullanımı ekstra özen ve denetim gerektirse de özellikle sindirim sistemini düzenlemek isteyen, bağırsak sağlığında sorunlar olan kişiler tarafından tercih edilebilir. Uzun süre kabızlık sorunu, mineral emilimi sorunu yaşayan kişiler tarafından kullanımları önerilebilmektedir. Bağırsak florasını olumsuz etkileyen her türlü ilaç ve hastalıkta uzman kontrolünde tercih edilebilecek bir takviye olan inülin özellikle antibiyotik kullanımı sonrasında bağırsak sağlığını düzenlemek için kullanılabilir. Bitkisel kaynaklı olması sayesinde veganlar ve vejetaryenler tarafından da rahatlıkla tüketilebilir.
İnülin Ne Kadar Alınmalıdır?
Kişiler için belirlenen standart bir inülin tüketim miktarı bulunmamakla birlikte takviye olarak alındığında 3-5 gram ile başlanarak kişinin ihtiyaçlarına göre 10-30 gramlara kadar çıkabililir. Diyet lifi içeriği yoğunluğu sayesinde günlük inülin tüketim miktarı düşük düzeylerde yeterli olur. Tüketim arttıkça ise faydaları artmaz. Fazla tüketildiğinde kıvam arttırıcı etkisiyle diare (ishal), gaz gibi sorunlara neden olabileceği için kontrollü kullanılması gerekir. Kabızlık gibi bağırsak sorunlarında kısa süreli alım miktarları artırılarak dışkı kıvamının artırılması sağlanabilir.
“İnülin nedir?” sorusu her geçen gün daha fazla bilimsel çalışma ile araştırılmakta ve inülinin sağlık için faydaları incelenmektedir. Düzenli ve dengeli beslenme ile korunan bağırsak sağlığı bazı durumlarda bozulduğunda alınan inülin takviyesi ile sağlıklı haline dönebilir (6). Bağırsaklar her zaman içerisinde yararlı ve zararlı pek çok bakteri bulundurur. Yararlı bakterilerin azalmasını engellemek ve zararlı bakterilere üstün gelmesini sağlamak için bağırsak sağlığını yaşam boyu desteklemek gerekir. Kullanılan takviyeler mutlaka bir uzman kontrolünde seçilmeli ve uygun dozlarda kullanılmalıdır.
İnülin hakkındaki detayları sizin için bir araya getirdik. İnülinin yanı sıra maltodekstrin ve sağlıklı beslenme konularında da bilgi almak için içeriklerimizi okuyabilirsiniz.
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
